Nghĩ từ một con đường

Mấy vị khách nghe đâu nắm rõ thông tin nên câu chuyện khá rôm rả. Đại loại khi có đường mới thì từ Hà Nội lên Lào Cai chỉ mất có 5 tiếng ngồi xe ô tô là cùng. Cả gia đình 7 người đi ô tô 7 chỗ lên Sa Pa theo đường mới tính ra cũng rẻ chán nếu so với mua vé tàu, song chủ động và tần tiện thời kì. Nếu không có ô tô riêng, có thể ngồi xe khách giường nằm từ Hà Nội lên Lào Cai cũng ổn. Câu chuyện cứ thế, rồi mở rộng sang giá vé, chất lượng, ai cũng bàn cãi hăng say. Một đôi vợ chồng trẻ so sánh, cả nhà 7 người mua vé khứ hồi đi Sa Pa mất gần chục triệu tiền vé. Mà cứ những dịp cuối tuần định đi thì mua vé tàu khó ơi là khó, ví dụ như chuyến này, em phải nhờ người mua trước cả tháng, người vợ nói. Nghe câu chuyện của những người không quen, tôi chợt nghĩ, từ trước đến nay, do điều kiện đi lại bằng đường bộ khó khăn nên tàu hỏa gần như độc chiếm vị thế tải trên tuyến này. Hễ đi Sa Pa là gần như tất du khách đều nhắc đến tàu hỏa. Có lẽ cũng thành thử nên nhà tàu “kiêu”, các công ty du lịch, đại lý vé tàu thả phanh đẩy giá vé lên cao. Hành khách mua được tấm vé tàu này thật đúng là kỳ công. Rồi đây, cao tốc Nội Bài - Lào Cai hoàn tất sẽ phá thế độc quyền của đường sắt trên tuyến phía Tây, có nhẽ chuyến tàu lên Sa Pa sẽ vắng khách trông thấy. Chỉ một con đường cao tốc chưa dài nhưng đã được kỳ vọng của tuyến đường sắt có tuổi đời cả trăm năm. Tới đây sẽ thêm nhiều tuyến đường bộ cao tốc khác đi vào hoạt động, các đường bay nội địa cũng ngày một nhiều hơn, chắc chắn sẽ vấn quá nửa số khách đi tàu. Trong khi các phương thức chuyển vận khác có những bứt phá mạnh mẽ thì ngành đường sắt đã “dậm chân tại chỗ” quá lâu, viên chức phục vụ vẫn nặng tư duy bao cấp. Cố nhiên, có quá nhiều khó khăn đang ở phía trước đoàn tàu mang tên Đường sắt Việt Nam như vốn đầu tư không có, năng lực đường và xe có hạn... Nhưng nguyên tố tiên quyết ở đây là con người, là tư duy phải đổi thay bắt kịp với kinh tế thị trường để có thể cạnh tranh với các loại hình vận tải khác. Rõ ràng, chậm còn hơn không, đổi mới đang là bức để đường sắt tồn tại. Thiện Anh