Đức hoài nghi về "thiện chí" cải tổ chương trình thám thính của Mỹ

Tổng thống Mỹ Obama và Thủ tướng Đức Merkel. (Ảnh: presstv.Ir) Phát biểu trước truyền thông, Bộ trưởng Tư pháp Đức Heiko Maas cho biết Tổng thống Mỹ đã thực hiện "bước đi đầu tiên" trong kế hoạch rút lại một số chương trình trinh sát viên của Mỹ. Tuy nhiên, niềm tin đã mất chỉ có thể xây dựng lại bằng cách ký một thỏa thuận ràng buộc pháp lý với Mỹ để bảo vệ dữ liệu cá nhân cho bít tất công dân Đức. Trong khi đó, nghị viên Quốc hội Đức Philipp Missfelder, người có thể trở thành điều phối viên xuyên Đại Tây Dương của Đức trong ngày mai, cũng lên tiếng ủng hộ một thỏa thuận không thám thính lẫn nhau giữa Đức và Mỹ, đồng thời đánh giá quá trình canh tân đã được lên kế hoạch của Tổng thống Obama đòi hỏi một cơ sở pháp lý mới sẽ là quá trình rất khó khăn. Cùng ngày, phát biểu với báo giới, Chủ tịch Ủy ban quốc hội Đức Wolfgang Bosbach cho biết ông không hy vọng nhiều về sự đổi thay trong hoạt động "nghe trộm" của Mỹ và phân vua quan ngại rằng rồi Mỹ sẽ đấu thu thập dữ liệu của các chính phủ nước ngoài cũng như các nước đồng minh. Trước đó, người phát ngôn chính phủ Đức Steffen Seibert tuyên bố chính phủ Đức sẽ phân tách chi tiết bài phát biểu của ông Obama. Phản ứng trước những lo ngại gia tăng từ Đức, ngày 18/1, Tổng thống Obama đã tìm cách trấn an Thủ tướng Đức và khẳng định sẽ không để hoạt động trinh sát viên làm phương hại tới mối quan hệ hữu nghị và tin tưởng.# Giữa ông và Thủ tướng Angela Merkel. Trả lời phỏng vấn đài truyền hình ZHF của Đức tối 18/1, người đứng đầu Nhà Trắng khẳng định ông không muốn mối quan hệ tốt đẹp Đức-Mỹ bị tổn hại vì một cơ chế giám sát, gây trở lực cho việc giao thông và niềm tin giữa hai bên. Ông Obama tuyên bố "Chừng nào tôi còn là Tổng thống Mỹ thì Thủ tướng Đức sẽ không phải lo ngại về vấn đề này." Ngày 17/1, Tổng thống Mỹ đã có bài phát biểu dài 40 phút thông báo một loạt thay đổi trong chương trình thám thính của NSA, theo đó cam kết sẽ bảo vệ tốt hơn quyền tây riêng của các công dân nước ngoài; kết thúc gần hết hoạt động theo dõi các nước đồng minh; không nghe lén lãnh đạo các nước đồng minh và thân cận của Mỹ “trừ phi vì lý do an ninh nhà nước" và tiến hành giám sát tư pháp việc chính phủ thu thập thông báo hàng triệu cuộc gọi điện thoại của người dân Mỹ... Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ cũng nhấn mạnh rằng các cơ quan tình báo Hoa Kỳ sẽ nối thu thập thông tin để biết những ý định của các chính phủ trên thế giới. Ông cho rằng một cơ quan tình báo sẽ trở nên bất nghĩa nếu bị hạn chế để biết được những điều mà người dân có thể tìm thấy trên các báo như NewYork Times hay Der Spiegel... Mối quan hệ giữa Đức-Mỹ trở thành bít tất tay bởi những tiết lậu "động trời" của cựu viên chức NSA Edward Snowden hệ trọng đến chương trình thám thính trên diện rộng của tình báo Mỹ, bao gồm việc nghe lén điện thoại di động của Thủ tướng Đức Angela Merkel. Như một hệ quả sau vụ bê bối điệp báo viên của Mỹ, hai bên đã đồng ý thương thuyết về một thỏa thuận không do thám lẫn nhau. Vài ngày trước, dụng cụ truyền thông Đức đã thông tin rằng cuộc thương thảo Đức-Mỹ về thỏa thuận này đứng trước nguy cơ vỡ vạc. Tuy nhiên, trái với những lập luận sốt sắng từ giới truyền thông Đức, cả hai nước ngay sau đó đã bác bỏ thông tin trên và khẳng định các cuộc thương thảo về một hiệp nghị không thám thính lẫn nhau giữa hai bên vẫn đang có chiều hướng tiến triển./.